Van cancel naar counsel culture

Op Wikipedia vind je volgende verklaring voor cancel cultuur of cancel culture (soms ook afrekencultuur[1]): het is een fenomeen waarbij bekende mensen worden geboycot omdat die zich sociaal verregaand ongewenst zouden hebben gedragen of geuit. Dit gebeurt meestal na een storm van kritiek op sociale media. Daarbij kunnen hun werkgevers en adverteerders onder druk worden gezet om de samenwerking met hen te beëindigen.[2]“

Een voorval dat me aanzette om na te denken en wat surfwerk te doen over de cancel culture, was een debat in een Clubhouse room waar de cancel culture de verkeerde kant op ging. Een ongemakkelijke vraag werd al snel deel van een cancel culture ingreep. En dat was niet de eerste keer. Mijn van ergernis gekromde wenkbrauw was te horen tot in de room.  Wat eerst en vooral iets goed leek om mens en maatschappij een geweten te schoppen of aan te geven dat er grenzen zijn, lijkt nu te ontsporen tot een onnodige botte bijl waar cancelbloed eerder een trofee is dan het hierboven genoemd hoger doel.  

De cancel cultuur is soms een mechaniek waar empathie en compassie verloren zijn gegaan ten voordele van iemand puntig en spits af te rekenen op wat he/him/she/her/ gezegd of gedaan heeft. Die puntige, hakige botte verwoestende storm van rejection vertrekt meestal, hoe typisch, vanuit sociale media. Onze geliefde vingertoppen matrix waar iedereen zich geroepen voelt om een moralistisch keyboard te bestijgen en zich met een “zelfreflectiesloos brein” in de strijd gooien. Ja, Het lijkt wel alsof we niks verkeerd hebben uitgespookt in ons leven. Damn, i’m the holy grail en strijden zal ik.

“Voormalig president Barack Obama zei over de cancelcultuur: "Mensen die echt goede dingen doen hebben gebreken. Het kan best zijn dat mensen tegen wie je in het geweer komt van hun kinderen houden en bepaalde dingen met je gemeen hebben".[4]” Wikipedia 

Obama slaat weeral eens Barack. Meer dan ooit moeten we ons de vraag gaan stellen of deze “cancelculture” nog gerechtvaardigd is zoals hij these days in stelling wordt gebracht. Het lijkt een goedgekeurde verdraagzame vorm van onverdraagzaamheid geworden. Echter, het kan toch bijvoorbeeld niet de bedoeling zijn dat het een vorm van censuurgevoel oproept zodat ongemakkelijke vragen niet meer gesteld mogen worden? 

Weet je, het mooie van sociale media is dat iedereen een stem versterkende parlofoon heeft. Het ergste van sociale media is dat iedereen een stem versterkende parlofoon heeft dixit J.Hall. En ja, natuurlijk is de cancel culture een zeer effectieve manier om bedrijven, bekende personen en in het bijzonder politici ter verantwoording te roepen want veel andere wapens lijken we niet meer te hebben, al ben ik het met dat laatste ook niet eens. 

De cancel culture wordt vandaag echter een wapen waar we iets te gemakkelijk naar grijpen bij soms goed bedoelde maar ongemakkelijke opmerkingen, vragen en of oude ingesleten gewoontes die je er niet meteen uit vijlt. En daar kom ik tegen in opstand. “The rebel with a cause“ trekt dan zijn strak afgelijnd Wolverine pakje aan en slijpt zijn klauwen. De dynamiek en het doel van de cancel culture is zonder meer nuttig en draagt bij tot het vormen van een betere wereld omdat het mensen in hogere functies en bedrijven met een grote maatschappelijke rol tot 10 keer intenser doet nadenken voor ze iets uitspoken of uitbraken. Maar de cancel culture uitbarstingen namen de voorbije jaren nogal toe. Vraag Is of de cancel cultuur niet ontspoort tot het beschadigen van mensen omdat ze anders denken, omdat ze anders naar de wereld kijken, omdat ze anders zijn, omdat ze een andere mening hebben? Dat was toch niet de bedoeling? 

Van cancel naar counsel. Wat we onder andere nodig hebben, behalve de cancel cultuur, is een adviescultuur zoals J. Hall het mooi verwoord: “we moeten van cancel culture naar counsel culture evolueren”. En dat is een cultuur die niet draait om schaamte creëren en oordelen vellen maar eentje die wel vertrekt vanuit context en waar gratie verlenen een gave is. Mensen zijn mensen en mensen kunnen iets leren, bakstenen kunnen dat niet. Mensen kunnen leren waarom hun verklaring en/of daad ongepast was. Die kans om te leren mag je mensen niet ontnemen door ze bijna eeuwig te “cancel culturen”.  Wanneer mensen dan toch foert zeggen en lekker verder kletsen uitdelen die ongepast zijn ,dan kan er nog gecanceld worden. Doch, je straft mijn inziens geen mens tot de eeuwige jachtvelden, context is hier belangrijk. Maar moet je mensen niet de kans geven om niet onwetend te blijven? Moet je compassie en empathie dan helemaal overboord gooien? 

Ook mogen we absoluut niet vergeten dat mensen die wel dingen omarmen van wat hen gezegd wordt soms de tijd nodig hebben om dat te verwerken. Niet alleen de feiten maar ook de emoties moeten geprocessed worden. And time is not an unnecessary tool om te verwerken. Vanaf het moment dat we dit aanvaarden zitten we in een counsel cultuur. Een counsel cultuur creëert ruimte en tijd om wat je gezegd hebt te evalueren op basis van de feedback die je kreeg. En ja, jezelf dus bij te sturen. Dat is o.a. leren en wijzer worden.

We hebben allemaal ons flapuit momenten, we zitten soms allemaal in een bubbel die ons volledig heeft afgesloten van de realiteit. En ja, we hebben allemaal idiote klote dagen die soms gevuld zijn met mensen die klote opmerkingen maken en het bloed van onder je nagels krabben. En ja, soms hebben we een vervormd wereldbeeld gekregen waardoor we ontkoppeld zijn van enig moreel besef en we verschrikkelijk degoutant te ver gaan (dat laatste is niet goed te keuren).

Waarom counsel culture? Met een counsel culture haal je mensen ook terug naar de realiteit, laat je ze nadenken, geef je ze tijd om te evolueren in hun zijn, denken en doen. Het geeft mensen de opportuniteit om zich niet te laten afschrijven en hun mogelijke vreemde ideeën onder de loep te nemen en de rotzooi die ze uitgespuwd hebben weg te kalken. En bovendien stimuleer je mensen om een betere vorm van zichzelf te worden.  Het is dus een cultuur die raad geeft, ondersteund en tegelijkertijd begrijpt dat mensen steeds onderweg zijn, dat er een continue “een besef en bewustwording proces” bezig is door de feedbackloop waarin ze terecht gekomen zijn via de “counsel culture”. 

Wat me stoort is dat het lijkt alsof we allemaal engelen moeten zijn. Wel, dat zijn we niet. Mensen kampen wel eens met demonen, aan ons om de demonen mee te helpen counteren maar niet meteen het hoofd waar ze huizen in de guillotine te droppen om dan vol leedvermaak vervuld met bloeddorstige wellust te kicken op spartelende slagader die de houten guillotine vloer versiert.

Identiek? En waar halen we de idee vandaan dat we plotseling een maatschappij kunnen worden die perfect zal zijn? Wat een boring idee trouwens. Waar halen we de idee vandaan dat we allemaal identieke geesten en zelfs identieke toekomstbeelden moeten hebben? We mogen niet vergeten dat een collectie van eclectische gedachten, ideeën, meningen en visies een bijdragen aan de vorming van een betere wereld. Het annuleren van een gedachte en vooral een persoon is al het begin van een probleem, zelfs al is het  schokkend en al schrijf ik dit met een zeer twijfelende onderliggende gedachte. 

En ja, we moeten omarmen dat een advies cultuur tijd vraagt om te groeien, om de juiste mechaniek te vinden, de juiste drive, de juiste toon, enz. Maar het omarmen van een counsel culture is een betere optie in de meeste voorvallen die we willen cancelen. Mensen en bedrijven kunnen groeien, die kans mag je ze niet meteen ontnemen. Nooit. Anders stopt de wereld met groeien, met wijzer worden. Laat ons de toevoer aan wijsheid niet afsnijden door een cancel culture te koppelen aan een counsel cultuur. 

Een geïnspireerde rimpeling in mijn gedachtestroom

Grote Rimpelende Groet,

Peter

Dit stuk is intens geïnspireerd door J. Hall - Detroit